چهار دهه خاطرات صحنه -۱۳؛
نمایشی كه 3 بچه زندانی را نجات داد
کنکور هنر: نمایش چهار صندوق شادی به کارگردانی ناصر آویژه همچون آثار موفق تولید شده عرصه تئاتر کودک و نوجوان در دهه 70 است که در زمان اجرای عمومی خود با استقبال قابل توجه مخاطبان همراه شد.
خبرگزاری مهر-گروه هنر-فریبرز دارایی؛ ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و با سپری کردن بیش از ۴ دهه پا به قرنی تازه گذاشت؛ در این عمر سپری شده ۴۳ ساله، آثار مختلفی با مطالبی متنوع از دفاع مقدسی، دینی، کمدی، اجتماعی و … تولید و در سالن های تئاتر به صحنه رفتند. تعدادی از این آثار بسیار جریان ساز بودند و برخی آثار خاطره انگیز و پرمخاطب.
شاید خالی از لطف نباشد مروری داشته باشیم بر آثاری که طی دهه های ۶۰، ۷۰، ۸۰ و ۹۰ تولید و اجرا شدند، روندی که این آثار برای تمرین و تولید طی کردند، گروهی که در تولید و اجرای اثر حضور داشتند و دیدن تصاویر این اجراها شامل عکس یا فیلم.
از این رو در گروه هنر خبرگزاری مهر تصمیم بر این شد که از شروع سال ۱۴۰۰ با جمع آوری اطلاعات مختلف اجراهای ۴ دهه گذشته، مروری بر تولیدات تئاتر ایران در این بازه زمانی داشته باشیم.
در سیزدهمین گام از مرور «چهار دهه خاطرات صحنه» سراغ نمایش «چهار صندوق شادی» به کارگردانی ناصر آویژه برای گروه سنی کودک و نوجوان رفته ایم.
بی بی و بازیگرانی که عروسک خیمه شب بازی شدند!
گروه دوره گردی با سرپرستی بی بی و بازیگرانش متشکل از رستم یا پهلوان، سروناز، مبارک و مرد حامل صندوق ها که وسایل اجرای نمایش در آن بود، قصد اجرای نمایش داشتند. حاکم شهر اجرای نمایش را ممنوع کرده بود و این ترسی در دل بازیگران گروه انداخته بود. بی بی به بازیگران می گوید که با همکاری مرد حامل صندوق ها به اجرای نمایش خواهد پرداخت و این تصمیم بی بی موجب شد تا بازیگران نیز بر ترس خود غلبه و با وی در اجرای نمایش همکاری کنند.
گروه به اجرای قصه ای از پدربزرگ بی بی پرداخت که به نحوه شکل گیری شخصیت «سیاه» می پرداخت. وقتی مأموران حاکم برای دستگیری بازیگران نمایش آمدند بی بی بازیگران را به داخل خیمه خیمه شب بازی فرستاد و آنها تبدیل به عروسک های خیمه شب بازی شدند. پس از رفتن مأموران بازیگران از خیمه بیرون آمده و باردیگر تبدیل به انسان شدند. این اتفاق عجیب و سؤال برانگیز برای بازیگران از طرف بی بی بعنوان معجزه نمایش تعبیر شد.
این ماجرا و اتفاق در نمایش «چهار صندوق شادی» روایت شد که با کارگردانی ناصر آویژه در سال ۷۹ و برای گروه سنی کودک و نوجوان تولید و اجرا شد.
تولید و اجرای یک نمایش با اعتماد داود کیانیان در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
ناصر آویژه درباره چگونگی شکل گیری نمایش «چهار صندوق شادی» و اجرای آن به خبرنگار مهر اظهار داشت: سال ۷۹ من و همسرم بیتا داودی گروهی را با عنوان «بازی سازان» شکل دادیم که نمایش «چهار صندوق شادی» نخستین تجربه گروهی من و همسرم بود که ایشان در مقام نویسنده و من در مقام کارگردان اثر حضور داشتیم. سال ۷۹ تمرین های «چهار صندوق شادی» را شروع کردیم و پس از ۶ ماه تمرین با حضور مریم سروری، بهناز مهدی خواه، سعید چنگیزیان، صادق داوری، رضا آفتابی و خودم بعنوان بازیگر نمایش را در جشنواره تئاتر کودک و نوجوان آن دوره که در شهر بم برگزار می شد، روی صحنه بردیم. در آن جشنواره نمایش ۶ جایزه شامل کارگردانی، طراحی صحنه، ۲ جایزه بازیگری و متن را از آن خود کرد و بعنوان اثر برگزیده تماشاگران جشنواره نیز شناخته شد.
وی افزود: نمایش «چهار صندوق شادی» برای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تولید شد و اگر آقای داود کیانیان و اعتماد ایشان به من نبود این اثر تمرین و تولید نمی شد. پس از جشنواره تئاتر کودک، «چهار صندوق شادی» را در جشنواره فرهنگسراهای تهران آن زمان نیز روی صحنه بردیم و جوایز مختلفی را دریافت کردیم.
خاطره به یادماندنی از زنده یاد محمود استادمحمد و آموزش نمایش های ایرانی به کودکان
آویژه در ادامه به خاطره ای از تولید نمایش «چهار صندوق شادی» پرداخت و تصریح کرد: یکی از خاطرات به یاد ماندنی من در تولید و اجرای نمایش «چهار صندوق شادی» بازنگری اثر توسط زنده یاد محمود استادمحمد و خانم آزاده پورمختار بود. آقای استادمحمد با بزرگی و محبت با ما و نمایش برخورد کرد و تعریف ایشان از نمایش هیچ وقت فراموشم نمی گردد.
وی درباره موضوع اصلی این اثر نمایشی توضیح داد: نمایش «چهار صندوق شادی» اثری آیینی سنتی بود که رویکرد آن آموزش نمایش های آیینی و سنتی ایران به زبان کودک و نوجوان برای این گروه سنی بود.
کارگردان «چهار صندوق شادی» درباره بازخورد مخاطبان در اجرای عمومی این اثر نمایشی، اظهار نمود: مهر سال ۸۰ اجرای عمومی نمایش «چهار صندوق شادی» را شروع کردیم و اجرای عمومی اثر تا اسفند ۸۰ ادامه پیدا کرد یعنی ۶ ماه بصورت مستمر این نمایش روی صحنه بود. ما در ابتدا ۳۰ اجرا داشتیم که به سبب استقبال مخاطبان اجرای نمایش مدام تمدید گردید. در کل طی این ۶ ماه ۱۳۷ اجرا داشتیم.
ساخت عروسک مبارک و فروش آن در هنگام اجرای نمایش
آویژه با اعلان اینکه یکی دیگر از اتفاقات خاطره انگیز اجرای نمایش «چهار صندوق شادی» در سال ۸۰، طراحی و تولید عروسک شخصیت مبارک نمایش با همکاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بود که در کنار اجرای نمایش این عروسک به مخاطبان و علاقه مندان فروخته می شد، اضافه کرد: فروش محصول حاصل از اثر نمایشی کاری است که در تئاتر و سینمای دنیا اتفاق می افتد و ما برای نخستین بار این اتفاق را در سال ۸۰ تجربه کردیم.
وی تاکید کرد: «چهار صندوق شادی» تجربه شیرینی برای من و گروه بود برای اینکه در زمان تمرین و تولید این اثر به فکر خلق و آفرینش بودیم نه به فکر فروش و درآمدزایی.
این هنرمند عرصه تئاتر درباره دیگر خاصیت های نمایش «چهار صندوق شادی» تصریح کرد: یکی از خاصیت های این اثر نمایشی پژوهشی بود که خانم داودی برای نگارش و تولید متن انجام داده بود که به زعم خیلی از استادان تئاتر موجب تأثیرگذارتر شدن نمایش شده بود.
تجربه بازتولید موفق «چهار صندوق شادی»
آویژه با اشاره به این که در سال ۹۱ و به پیشنهاد آقای شهرام کرمی مدیر وقت تالار هنر نمایش «چهار صندوق شادی» را بازتولید کردیم، اظهار داشت: این که آیا مخاطب جدید نمایش بار دیگر با این اثر ارتباط برقرار می کند یا نه تجربه جذابی بود که داشتیم. اجرای نمایش در جشنواره تئاتر کودک و نوجوان آن زمان در شهر همدان و همین طور اجرای عمومی اثر در تالار هنر موفق بود.
وی درباره چرایی بازخورد خوب مخاطبان از بازتولید این اثر نمایشی باتوجه به فاصله زمانی ۱۲ ساله از اجرای اول، تاکید کرد: وقتی نمایشی با پشتوانه پژوهشی و بصورت اصولی تمرین و تولید شود دیگر تاریخ مصرف دار نخواهد بود و محدود به یک زمان و مکان نمی گردد.
این کارگردان تئاتر با اعلان اینکه در اجرای نمایش «چهار صندوق شادی» امید، شادی و شعف سهم مشترک گروه و مخاطبان نمایش بود، درباره گروه بازیگران بازتولید نمایش اضافه کرد: بهناز مهدی خواه از اجرای قبلی نمایش حضور داشت و باقی بازیگران درگیر پروژه های دیگر بودند بدین جهت مریم اکبری، حسین مزینانی، مهرداد باقری، یاسر انصاری و قاسم انصاری به اجرای جدید نمایش پیوستند. من هم که در اجرای اول نمایش نقش «مبارک» را ایفا می کردم در اجرای جدید هم ایفاگر این نقش بودم.
ماجرای نجات ۳ بچه زندانی با اجرای یک پیش نمایش
آویژه درباره خاطرات اجرای عمومی بازتولید نمایش «چهار صندوق شادی» تصریح کرد: سال ۹۱ در سالن انتظار تالار هنر و به سبب این که موضوع نمایش مان درباره گروه های دوره گرد بود، دخترم که در آن زمان نوجوان بود با لباس هایی مندرس به اجرای موسیقی با ساز ویولن می پرداخت. مردم از اجرای وی استقبال کرده و به او پول پرداخت می کردند. پیش از شروع نمایش دستیار من به شکلی برخورد می کرد که می خواهد این دختر را از سالن انتظار بیرون کند ولی مخاطبان و تماشاگران مانع این کار می شدند. به صورتی ما با یک پیش نمایش مخاطب را برای حضور در سالن اجرای «چهار صندوق شادی» آماده می کردیم.
وی در انتهای سخنان خود تاکید کرد: مبلغ ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در آن زمان توسط مردم و مخاطبان به دخترم پرداخت گردید که با رضایت گروه این مبلغ به ۳ قسمت ۵۰۰ هزار تومانی برای آزادی ۳ بچه که در دارالتأدیب به سر می بردند، اختصاص پیدا کرد.
عکس های نمایش از حسین الوندی است.
منبع: كنكور هنر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب