اظهارات صریح اكبر نبوی در گزارش كنكور هنر؛
معمای فقر سریال های انقلابی
کنکور هنر: اکبر نبوی با انتقاد از متن سریال هایی که در سالهای اخیر در حوزه تاریخ معاصر و مشخصاً تحولات در رابطه با انقلاب اسلامی نوشته شده است، بیان کرد که نویسنده بیشتر به تخیل خود اکتفا کرده است.
اکبر نبوی مستندساز و منتقد سینما و تلویزیون درباره اینکه چرا در این سال ها کمتر اقتباسی درباره چهره ها و سوژه های انقلابی در سریال ها صورت گرفته است، به خبرنگار مهر گفت: نمی دانم چه آفتی به جانِ نویسندگان ما افتاده است که برای کارهای تصویری درام و داستانی شامل سینمایی یا تلویزیونی، کمتر خودرا به زحمت تحقیق و پژوهش می اندازند. البته نمی گویم هیچکس چنین کاری را انجام نمی دهد، اما شمار کمی هستند که خودرا ملزم به تحقیق و پژوهش و یا استفاده از منابع مکتوب داستانی و اقتباسی می دانند.
وی افزود: اگر شخصاً بخواهم از کسانی که به تحقیق ملزم هستند یاد کنم، به انگشتان یک دست هم نمی رسند. بطور مثال محمدرضا گوهری و علیرضا طالب زاده همچون این افرادند که وقتی متنی می نویسند بطور قطع تحقیق می کنند. شاید بنده با محتوا و رویکردهای شان در آثاری که می نویسند کاملاً موافق هم نباشم اما اطمینان دارم که اهل تحقیق هستند.
نبوی با اشاره به مثال های دیگری بیان کرد: من کارهای اخیر محمدحسین مهدویان را ندیده ام اما فکر می کنم غیر از مجموعه «آخرین روزهای زمستان» که خیلی هم کار غنی و حرفه ای بود، باقی آثارش در سینما چندان مبتنی بر تحقیق نبود. مرحوم رسول ملاقلی پور وقتی «مجنون» یا «خسوف» را می سازد که در حوزه اجتماعی هستند، آنچنان از تحقیقات درست میدانی برخوردارست که حتی اگر شاهد این تحقیقات نباشید متوجه خروجی آنها می شوید و البته خاطرم هست که خودش هم از این تحقیقات پر زحمت سخن گفته بود.
وی افزود: همین طور رسول صدرعاملی یا پوران درخشنده از این افراد هستند که در مورد درخشنده ممکنست برخی آثارش قوت لازم را نداشته باشد اما مشخص است که تحقیق کرده، زحمت کشیده و به تخیل خود اکتفا نکرده است. با این وجود در حوزه انقلاب کمتر کسی را شاهد می باشیم که به تحقیق پایبند بوده و یا سراغ آثار اقتباسی رفته باشد.
متن هایی که بر پایه تخیل است تا تحقیق
این فعال سینمایی که در بعضی از گروه های فیلم و سریال صدا و سیما نیز حضور داشته است، درباره فیلمنامه های راه یافته به این گروه ها عنوان کرد: در طول دو سال قبل سه متن در حوزه تاریخ معاصر که به اواخر قاجار و اوایل پهلوی اول مربوط می شد، به دست ما رسیده است. من زمانی که هر سه متن را خواندم مشخص بود که هیچ تحقیق و پژوهشی پشت آنها نبوده است و نویسندگان اطلاعات کلی از آن مقطع داشته یا شنیده و برمبنای آنها به تخیلات خود اکتفا کرده اند.
نبوی افزود: مسلماً تخیل از عناصر اصلی درام است اما وقتی می خواهیم به یک مقطع، رخداد یا شخصیت تاریخی نزدیک شویم، این نزدیکی نباید صوری و تشریفاتی باشد و اتفاقاً اقتباس در اینجا بسیار کمک کننده است.
وی به تاثیر کتاب ها و منابع تاریخی در جاودان شدن درام اشاره و بیان کرد: اگر داوود میرباقری سریال «مختارنامه» را برمبنای تحقیقات سنگین، منابع و کتاب های تاریخی نمی نوشت و نمی ساخت، این سریال اینقدر ماندگار نمی شد. با این وجود در حوزه انقلاب، نه یک فیلم سینمایی قوی و نه یک سریال قدرتمند برمبنای چنین منابع و اقتباس هایی نداریم. سریال هایی زیادی تولید شده اما هیچیک در حافظه تاریخی مردم نمانده اند چون فاقد ارزش های تاریخی و مستند بوده و از درام و داستان قدرتمندی هم برخوردار نبوده اند.
این مجری برنامه های سینمایی و نقد درباره اینکه چقدر این اهتمام از جانب مدیران گروه های فیلم و سریال برای دریافت آثار غنی و اقتباسی وجود داشته است، عنوان کرد: من نمی دانم چرا گروه های برنامه سازی و سریال سازی نخواسته اند برای چنین کارهایی به همان اندازه که هزینه مادی می شود، به صورت معنوی هم انرژی گذاشته شود. زمانی می شد توجیه کرد که پول نمی دهند اما حالا دستمزدهای خوبی پرداخت می شود.
چرا کارگردان هایی که زمانی مبتنی بر رمان و قصه فیلم های ماندگاری را در تاریخ رقم زده اند، الان چند سالی است که ضعیف ترین کارهایشان را می سازند؟ وی درباره کم کاری نویسندگان نیز بیان کرد: واقعاً بدون یک بررسی درست نمی توان گفت ریشه و حلقه مفقوده این زنجیره چیست که سریال های انقلابی ما از تحقیق، پژوهش و اقتباس های درست برخوردار نیستند. این حجم از تنبلی و بی حوصلگی در نویسندگان از کجا می آید؟ یا حتی چرا کارگردان هایی که زمانی مبتنی بر رمان و قصه فیلم های ماندگاری را در تاریخ رقم زده اند، الان چند سالی است که ضعیف ترین کارهایشان را می سازند؟
نبوی در پاسخ به اینکه چقدر منابع اقتباسی در حوزه روایت های انقلابی موجود است، بیان کرد: منابع تحقیق و پژوهش از آثار داستانی قوی بیشتر است. با این وجود حتی در وضعیت فقدان منابع، نویسنده و کارگردان باید به خودش متعهد باشد و اگر منبع لازم موجود نباشد، دست به تولید نزند تا مبادا گرفتار آثار کلیشه ای و ضعیف شود.
وی با اشاره به مثالی بیان کرد: سال ۸۵ یکی از بخش های سازمان صدا و سیما از من خواست مستندی درباره رئیسعلی دلواری بسازم. به آنها گفتم اول تحقیق می کنم تا ببینم چه منابع مستندی برای این کار وجود دارد. هر چه کتاب در این زمینه بود خواندم. به بوشهر و دلوار رفتم. با افراد باخبر محلی صحبت کردم. اما هیچکدام از اینها، برای ساخت یک فیلم مستند کافی نبود. با هزینه شخصی به آلمان رفتم چونکه اسناد ویلهلم واسموس کنسول آلمان از با اهمیت ترین منابع برای این منظور بود. با همه این تحقیقات و تحقیقات احساس کردم به سند و داده های جدیدی که پایه یک مستند باشد، دست پیدا نکرده ام و در نهایت هم تولید این مستند را منتفی دانستم.
مدیران به دم دستی ها اکتفا می کنند
نبوی در بخش دیگری از سخنانش درباره مدیرانی که درباره موضوعات انقلابی سفارش کار می دهند عنوان کرد: مدیران در کاری که متولی آن هستند سختگیر نیستند و به دم دستی ها اکتفا می کنند. منظور از سختگیری، ممیزی یا سانسور آثار نیست بلکه این سختگیری ها به کیفیت کار برمی گردد.
وی درباره سریال های اخیر سیما مثل «روزهای ابدی» به کارگردانی جواد شمقدری بیان کرد: از جواد شمقدری نمی توان سریال چندان موفق و باکیفیتی را انتظار داشت، همانطور که از محمدرضا ورزی هم نمی توان انتظار داشت و بیشتر سریال های وی کارهایی بی ربط به انقلاب و کشور بوده است و نمی دانم چرا مدیران سهل گیرانه باز هم آثار دیگری را به وی سفارش می دهند.
نبوی در آخر ساخت آثار شاخص یک هنرمند در بعضی دوره ها را هم به حضور این مدیران سخت گیر و دقیق مرتبط دانست و عنوان کرد: مدیرانی که از آثار با کیفیت حمایت می کنند و امکانات لازم را هم در اختیار هنرمند می گذارند خروجی کار هم اثری غنی و قوی می شود. مرحوم ضیاءالدین دری زمانی سریالی حرفه ای و با کیفیت مثل «کیف انگلیسی» می سازد چون مدیران از او چنین کاری خواسته اند و زمانی هم خروجی یک دوره «کلاه پهلوی» می شود و هر دوی اینها غیر از کارگردان به شرایط دیگری همچون مدیران زمانه هم برمی گردد.
منبع: phdhonar.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب