نامه رئیس فرهنگستان علوم به دبیرکل سازمان ملل متحد
کنکور هنر: به گزارش کنکور هنر، رئیس فرهنگستان علوم در نامه ای به دبیرکل سازمان ملل متحد اظهار داشت: رژیم اسرائیل به دنبال نرمال سازی ترور دانشمندان و بمباران موسسات دانشگاهی و تحقیقاتی است.
به گزارش کنکور هنر به نقل از فرهنگستان علوم، محمدرضا مخبر دزفولی رئیس فرهنگستان علوم در نامه ای به دبیرکل سازمان ملل متحد نوشت: رژیم اسرائیل می کوشد ترور دانشمندان و بمباران کردن مراکز علمی و پژوهشی را نرمال سازی کند. حذف دانشمندان، نابودی مراکز علمی و سرکوب صدای علم از راه خشونت، تهدیدی جدی برای اصول همزیستی مسالمت آمیز و نظم شکننده همکاریهای بین المللی است.
متن نامه به شرح زیر است:
به: عالی جناب آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد
موضوع: درخواست اصولی در دفاع از قلمرو حاکمیتی، علم و تمدن
عالی جناب، در ساعات اولیه جمعه، سیزدهم ژوئن، جهان شاهد فاجعه ای کریه بود که بایستی، هم در ضمان حقوقی و هم در حافظه تاریخی، به نام حقیقی اش، یعنی اقدام جنگی از پیش برنامه ریزی شده ضد قلمرو حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران، توسط رژیم اسرائیل با نیتی عمدی و غیرقانونی خوانده شود. این نقض آشکار مقررات بین المللی، تجاوزی ضد منشور ملل متحد و اهانتی به اصول بنیادین عدالت بین المللی، قلمرو حاکمیتی ملی و رفتار متمدنانه ملت ها بود.
رژیم اسرائیل، صراحتاً و تعمداً، شهر های ایران را موشک باران کرد و محلات غیرنظامی، موسسات علمی، زیرساخت های پزشکی، مکانهای برجسته فرهنگی و تأسیسات هسته ای صلح آمیز که تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی فعالیت می کردند، را مورد برخورد قرار داد. این حملات هم در نیت و هم در اثر، حمله ای نمادین به بنای دانش، به قداست علم و به روح انسانی بودند که پیشرفت تمدن مرهون آنها است. در بین قربانیان دانشمندان، محققان و متخصصانی بودند که زندگی خویش را وقف خدمت به بشریت کرده بودند. هدف قرار دادن عمدی چنین بنیان ها و افرادی، حمله ای ضد نفس ایده تمدن است که به آن، شدت اخلاقی ویژه ای می بخشد و محکومیت جهانی و پاسخگویی فعال و پایدار را می طلبد.
فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، بعنوان عالی ترین متولی حیات علمی کشور و هم بعنوان عضوی از جامعه گسترده تر علمی جهانی، صدای خود برای اعتراض قاطع را بلند می کند. هنگامی که لابراتوار ها به میدان نبرد تبدیل گشته و دانشمندان به کام مرگ کشیده شوند، پیمانی که جامعه بین المللی را به هم پیوند می دهد، گسیخته خواهد شد. هنگامی که بیمارستان ها مورد حمله قرار می گیرند و مراکز تحقیقاتی ویران می شوند، نه فقط خاک یک سرزمین، بلکه بافت اخلاقی مشترک بشریت است که زخم برداشته است.
ما به صراحت تاکید می نماییم که این اقدامات، نقض مستقیم و عامدانه ماده ۲ بند ۴ منشور ملل متحد است که تهدید یا استفاده از زور را ضد تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی هر کشوری ممنوع می سازد. این اصل بنیادین در اعلامیه اصول حقوق بین الملل در مورد روابط دوستانه میان ملت ها (قطعنامه ۲۶۲۵ مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ۱۹۷۰) هم مورد تاکید قرار گرفته است، که صراحتاً مداخله مسلحانه ضد حاکمیت، استقلال یا تمامیت ارضی هر ملتی را ممنوع می کند.
علاوه بر این، هدف قرار دادن عامدانه زیرساخت های حیاتی غیرنظامی – همچون تأسیسات هسته ای، دانشگاه ها و بیمارستان ها – هنجارهای بنیادین حقوق بین الملل بشردوستانه را نقض می کند. چنانکه در حکم های بازداشتی که در ۵ مارس ۲۰۲۴ ضد دو افسر ارشد روسی به علت دستور حمله به زیرساخت های حیاتی اکراین صادر شد، منعکس گردیده است، چنین اقداماتی اخیراً بعنوان جنایات جنگی و جنایات ضد بشریت شناخته شده اند. بنابراین، حمله به نهادهای حاکمیتی ایران، خواه بشکل نمادین و یا مادی، بایستی بعنوان ارتکاب جرمی جدی ضد نظم اخلاقی و حقوقی جامعه بین المللی تلقی شود.
این اقدامات، معاهده عدم اشاعه تسلیحات هسته ای را نقض می کند، که حق تمامی کشورهای امضاکننده را برای پیگیری فناوری های هسته ای صلح آمیز تحت پادمان های بین المللی تضمین می کند و نیز، اقتدار آژانس بین المللی انرژی اتمی را تضعیف می کند، که بی طرفی و اعتبار آن با این حمله غیرقانونی مورد هجمه قرار گرفته است. همچنین، این تجاوزات، اقتدار پایدار قطعنامه ۴۸۷ (۱۹۸۱) شورای امنیت سازمان ملل متحد را نادیده می گیرد، که حملات نظامی به تأسیسات هسته ای تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی که مستقیماً به وضعیت کنونی اشاره دارد را محکوم کرده بود.
اما غیرقانونی بودن این تجاوز، حتی فراتر از موارد فوق است. این تجاوز، ماده ۵۶ پروتکل اول الحاقی به کنوانسیون های ژنو ۱۹۴۹ را نقض می کند. باآنکه این ماده به صورت عمومی تصویب نشده است، اما از جایگاه حقوق بین الملل عرفی برخوردار می باشد. این ماده صراحتاً حملات به تاسیساتی مانند نیروگاه های هسته ای، که حاوی نیروهای خطرناک هستند و امکان دارد منجر به تلفات شدید جانی غیرنظامیان شود را ممنوع می کند. هدف قرار دادن تأسیسات هسته ای پادمان شده ایران، که مدت ها است توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی صلح آمیز بودن آنها تأیید شده است، نقض این هنجار و خطری برای امنیت منطقه ای و جهانی بحساب می آید.
جدی بودن این اقدام، با صدای مقتدرانه جامعه بین المللی بیشتر مورد تاکید قرار می گیرد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در قطعنامه A/RES/78/316 مورخ ۱۵ ژوئیه ۲۰۲۴، حملات به نیروگاه هسته ای زاپوریژیا در اکراین را محکوم و مصونیت زیرساخت های هسته ای غیرنظامی را تأیید کرد. کنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز، از راه قطعنامه های GC(XXIX)/RES/444 و GC(XXXIV)/RES/533، بارها بر لزوم امنیت هسته ای و تعهد به حفاظت از سایت های علمی در مقابل اقدامات جنگی تاکید کرده است.
مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در آخرین گزارش خود که با ارزیابی های سرویسهای اطلاعاتی ایالات متحده تقویت شده است، تأیید کرد که هیچ مدرکی دال بر انحراف برنامه هسته ای ایران بسمت تسلیحاتی شدن وجود ندارد. این یافته ها هرگونه بهانه ای برای اقدام نظامی تحت لوای تهدید هسته ای را باطل می کند. لذا، ادعای «دفاع پیشگیرانه از خود»، که توسط رژیم اسرائیل مطرح شده و متحدانش آنرا تکرار می کنند، بایستی قاطعانه رد شود چونکه این ادعا، به روح همان منشوری هتک حرمت می کند که مدعی استناد به آن است.
وانگهی، دکترین جنگ پیشگیرانه، که در لباس دفاع از خود ظاهر می شود، به صورت قاطع توسط جامعه بین المللی رد شده است. در قطعنامه ۳۳۱۴ (۱۹۷۴)، مجمع عمومی تاکید کرد که هرگونه استفاده از زور بدون حمله مسلحانه واقعی، تجاوز و جنایت بین المللی به حساب می آید که تحت اساسنامه رم دیوان کیفری بین المللی به رسمیت شناخته شده است.
مشروعیت بخشیدن به «دفاع پیشگیرانه از خود»، به معنای آغاز عصری است که در آن قانون تسلیم قدرت می شود، خویشتن داری به سخره گرفته می شود و نظم بین المللی به هوس بازیهای راهبردی فرو می پاشد. نامه ای که ایالات متحده در ۲۷ ژوئن ۲۰۲۵ به رئیس شورای امنیت ارسال کرده است و مدعی توجیه چنین موضعی است، نه تنها به گفتگوی حقوقی کمکی نمی کند، بلکه شکافی در معماری هنجاری صلح ایجاد می نماید.
این تجاوزات اهانت به نفس ایده حقوق بین الملل محسوب می شوند. رژیم اسرائیل به دنبال نرمال سازی ترور دانشمندان و بمباران موسسات دانشگاهی و تحقیقاتی است. حذف دانشمندان، نابودی مراکز دانش و سرکوب صداهای علمی از راه خشونت، تهدیدی جدی برای اصول همزیستی مسالمت آمیز و نظم شکننده همکاری بین المللی به حساب می آید.
این تجاوز، چالشی است برای هر نهادی که ارزش های پیشرفت علمی، استقلال فرهنگی و کرامت انسانی را مقدس می شمارد. حالا لحظه ای است که سازمان ملل را فرامی خواند تا نقش حیاتی خویش را بعنوان پاسدار صلح، عدالت و همکاری علمی بین المللی مجدداً تأیید کند. آرمان هایی همچون مهار خشونت، پاسداری از حیات و ترویج عدالت که سازمان ملل متحد بر بنیان آنها بنا نهاده شده است در این لحظه بیشتر از هر زمان دیگری حیاتی هستند. اگر چنین تجاوز فجیعی بدون پاسخی بین المللی روشن و یکپارچه بماند، وعده پایدار تفوق قانون بر خشونت، بعنوان سنگ بنای سامان پسا - جنگ، با چالش های جدی مواجه خواهد شد.
ما به تبعیت از صلاحیت اخلاقی و رهبری نهادی شما می خواهیم این جنگ تجاوزکارانه را به شدیدترین وجه ممکن محکوم کنید و از راه گفتار و عمل، تعهد تزلزل ناپذیر جامعه بین الملل را به دفاع از علم، پشتیبانی از دانشمندان، قداست موسسات علمی و دانشگاهی و تمامیت ارضی غیرقابل انکار تمامی ملت ها، بیان نمائید.
این امر باید شامل مشارکت فوری سازوکارهای بین المللی مرتبط برای تحقیق درباره این حملات بعنوان نقض هنجارهای بشردوستانه و علمی؛ تسهیل و پشتیبانی از مأموریت های حقیقت یاب مستقل سازمان ملل و یونسکو برای ارزیابی خسارات وارده به موسسات دانشگاهی، مراکز تحقیقاتی و تأسیسات هسته ای صلح آمیز؛ و تشویق مسیرهای قانونی بین المللی مناسب برای تضمین پاسخگویی در قالب مقررات بین المللی باشد. ما اذعان داریم که چنین اقداماتی به همکاری نهادهای ذی ربط سازمان ملل بستگی دارد.
مباد که مورخان آینده در بازبینی لحظه کنونی، بنویسند در حالیکه رژیمی قانون شکن، به علم حمله کرد، دانشمندان را به قتل رسانید و بنای مشترک تمدن بشری را تحت تطاول قرار داد، جهان نظاره گری بی تفاوت و در سکوت بود. باشد که مورخان ثبت کنند در مقابل چنین جنایتی، صداها از هر گوشه جهان و بخصوص از جانب کسانیکه عالی ترین مسئولیت های بین المللی به آنها سپرده شده بود، برخاستند تا از کرامت ملت ها و حقوق تمامی انسان ها برای پیگیری دانش و صلح، رها از استبداد و نابودگری، دفاع کنند.
با امیدی وافر و عزمی راسخ، در انتظار موضع گیری اصولی شما هستیم.
تقدیم با احترام، محمدرضا مخبر دزفولی
رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران
۸ جولای ۲۰۲۵
جهت دریافت متن انگلیسی نامه
اینجا
کلیک کنید.
منبع: phdhonar.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب