انتشار فرهنگ ها و لغت نامه ها
کنکور هنر: کتاب «فرهنگ ها و لغت نامه ها»؛ برگزیده ای از مقالات دانشنامه‌ی زبان و ادب فارسی به سرپرستی استاد اسماعیل سعادت به همت سمّیه پهلوان انتشار یافته است.
به گزارش کنکور هنر به نقل از ایسنا، مسعود جعفری جزی، مدیر گروه دانشنامه تحقیقات ادبی، در گفت و گو با روابط عمومی فرهنگستان زبان و ادب فارسی اظهار داشت: دانشنامه زبان و ادب فارسی کتاب ارزشمندی است که با مدیریّت و نظارت استاد اسماعیل سعادت در فرهنگستان زبان و ادب فارسی انتشار یافته است. بعد از انتشار این مجموعه تصمیم گرفته شد تا کتاب های مختصری حاوی مقالاتی که در یک موضوع و مضمون واحد در دانشنامه پخش شده، گردآوری و منتشر شود تا دسترسی به مطالب آسان تر باشد. تا حالا ۱۴ عنوان از این مجموعه انتشار یافته است.
او اضافه کرد: سایر جلدهای این مجموعه در سال ۱۳۹۸ انتشار یافته و تأخیر چندساله سبب شد تا ۱۰ مدخل جدید نیز به این کتاب اضافه شود. کتاب فرهنگ ها و لغت نامه ها کامل ترین و مهم ترین کتابی است که در زبان فارسی درباره ی فرهنگ ها و لغت نامه ها انتشار یافته است.
بگفته عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، این کتاب دربرگیرنده ۶۰ مقاله در معرفی فرهنگ های فارسی به فارسی، عربی به فارسی، فارسی به عربی، فارسی به ترکی، ترکی به فارسی، کردی به فارسی و دو مقاله درباره ی فرهنگ های عربی به عربی و دو مقاله نیز در معرفی فرهنگ پهلوی و فرهنگ واژه های اوستا به پهلوی است.
او درباره ی قدیمی ترین فرهنگی که از گذشته به امروز رسیده، اظهار داشت: قدیمی ترین فرهنگی که در ایران تألیف شده است به دوره قبل از اسلام و دوران ساسانی باز می گردد که تنها برگه هایی از این فرهنگ به دست ما رسیده است. بعد از اسلام نیز بعد از دوره ای خاموشی، با رونق شعر فارسی و فرهنگ نویسی در ایران روبه رو هستیم.
جعفری جزی افزود: قدیمی ترین فرهنگی که ذکر آن در منابع فارسی رفته است، فرهنگ کوچکی از قطران تبریزی شاعر قرن پنجم است. در این فرهنگ ۳۰۰ واژه دشواری که در دیوان شعرایی چون منیجک و دقیقی آمده است، شرح داده شده و اسدی نیز در لغت فُرس درباره ی آن نوشته است، اما امروزه این کتاب موجود نیست. البته فرهنگی به اسم قطران در کتابخانه مدرسه سپهسالار نگه داری می شود که دکتر علی اشرف صادقی آنرا منتشر نموده است. لغت فُرس اسدی نیز از قدیمی ترین فرهنگ هایی است که به دست ما رسیده است.
مدیر گروه دانشنامه تحقیقات ادبی فرهنگستان زبان و ادب فارسی اظهار داشت: این فرهنگ ها در دوره ای نوشته شده اند که شعر خراسانی رواج داشته است و به جهت اینکه در سایر مناطق، گویش خراسانی غریب بوده است، قطران و اسدی درصدد این برآمده اند تا با تألیف فرهنگ زمینه فهم شعر این دوره را در سایر مناطق فراهم آورند.
جعفری جزی اضافه کرد: فرهنگ نویسی فارغ از پرداختن به مسائل زبانی و لغت، نشان دهنده پیشرفت و شکوفایی تمدن یک ملت محسوب می شود. اگر نگاه کنید در جوامع بدوی فرهنگ نداریم اما در سایر کشورها که تمدن و فرهنگ به شکوفایی رسیده با فرهنگ های مختلفی روبه رو هستیم بطورمثال در زبان انگلیسی فرهنگ نویسی در اوج کمال است و در این فرهنگ ها حتی زمان ایجاد و به کارگیری یک واژه را هم می توانید ببینید.
او درباره ی کوشش های مختلفی که در حوزه فرهنگ نویسی در ایران انجام شده، اظهار داشت: در دوره صفوی در هند و عثمانی کوشش های بسیاری برای فرهنگ نویسی فارسی انجام شده است اما در عصر جدید در ایران دهخدا سرآمد تمام فرهنگ نویس ها است و بعد از او می توان به محمد معین و حسن انوری اشاره نمود. در دهه هشتاد شمسی نیز زیر نظر استاد علی اشرف صادقی بنیان فرهنگ جامع زبان فارسی در فرهنگستان زبان و ادب فارسی گذاشته شده است. تا حالا سه جلد این فرهنگ تألیف و انتشار یافته و پیش بینی شده است این فرهنگ بیش از ۳۰ مجلد باشد که بی گمان و بدون اغراق جامع ترین فرهنگ زبان فارسی خواهد بود چون اطلاعات سایر فرهنگ ها را نیز دربر می گیرد.
او درباره ی اهمیت فرهنگ ها و لغت نامه ها اظهار داشت: هر کسی که درباره ی فرهنگ و لغت تحقیق می کند، به این کتاب نیاز خواهد داشت. مدخل هایی که در این فرهنگ نوشته شده است به فراخور نیازی که نویسنده احساس کرده مفصل تر و یا کوتاه نوشته شده اند.
در این کتاب مدخل های در رابطه با فرهنگ ها به ترتیب حروف الفبا آورده شده و در آغاز کتاب بعد از نگاهی اجمالی به مجموعه، مقاله علی اشرف صادقی، عضو پیوسته و مدیر گروه فرهنگ نویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در باب سیر تحول فرهنگ نویسی در ایران آمده است. لغت نامه دهخدا، فرهنگ فارسی معین، برهان قاطع، لغت فرس، لسان العرب و… همچون فرهنگ هایی است که در این کتاب معرفی شده است.
کتاب «فرهنگ ها و لغت نامه ها» در ۶۱۴ صفحه با شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۴۶۰ هزار تومان در انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی انتشار یافته است.
منبع: كنكور هنر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب