مرور نوروزی خاطرات موسیقایی-۲؛
قطعه ای گمنام اما آشنا به گوش ایرانی ها
به گزارش كنكور هنر مارش معروف به ۲۱ حمزه یكی از مهم ترین نمادهای پیروزی رزمندگان اسلام در دوران دفاع مقدس و در عملیات های مختلف بود؛ اما این مارش را چه كسی نوشت و چگونه در حافظه جمعی ایرانی ها ماندگار شد؟
دریافت 9 MB
به گزارش كنكور هنر به نقل از مهر، مارش معروف به «۲۱ حمزه» با نام اصلی «مارش شهریار» ساخته علی اكبر دلبری هنرمند ساكن انگلستان یكی از مهم ترین نمادهای پیروزی رزمندگان دوران دفاع مقدس در عملیات های مختلف بود كه با صدای محمود كریمی علویجه با نوای همیشگی و لحن به یاد ماندنی «شنوندگان عزیز توجه فرمایید... شنوندگان عزیز توجه فرمایید» تبدیل به یكی ماندگارترین آثار موسیقایی بعد از انقلاب شد.
سید وحید حسینی پژوهشگر و كارگردان مستند تحسین شده «بزم رزم» درباره این موسیقی چنین روایت می كند: «این صدای مارش پیروزی است. مهم ترین نماد جنگ كه هنوز مارش آغازینش ذهن را به آن روزها (دوران دفاع مقدس) می برد. حتی برای آنهایی كه نبودند. این موسیقی همواره پیام ظفر می داد. اما از نام و نشانش خبری نبود.»
حمیدرضا خزایی مدیر «رادیو جبهه» در دوران دفاع مقدس درباره استفاده ناگهانی از این قطعه گمنام برای اعلان پیروزی ها گفته است: «این مارش روزهای اول جنگ به دست ما نرسید بلكه مدت ها از جنگ گذشته بود كه همكاران ما در آرشیو رادیو اهواز این مارش را برای ما ارسال كردند. این مارش مربوط به رژه ارتش پیش از پیروزی انقلاب بود كه بعد از انقلاب در تمام روزهای عملیات از آن استفاده می كردیم منتها چون مربوط به دوران قبلی بود اسمش را «مارش حمله» گذاشته بودیم.»
آنگونه كه كاوشهای پژوهشگر و كارگردان نشان داده است قطعه بعد از پیروزی انقلاب به نام «نت مارش ۲۱ حمزه» با نام نُت «سرود وحدت» در میان نوازندگان دسته های موزیك نظام دست به دست می شده است.
اما نت قدیمی این مارش كه از دانشگاه افسری امام علی(ع) به دست آمد، ارمغان تازه ای با خود داشت. اینكه نام اصلی نت كه روی آن با ماژیك سبز خط خطی شده بود مارش «شهریار» نام داشت. قطعه ای كه در جشن های شاهنشاهی و مارش های نظامی محمدرضا پهلوی به مناسبت های مختلف بارها و بارها اجرا شده بود. علی اكبر دلبری سازنده مارش «شهریار» در نمایی از مستند «بزم رزم»
علی اكبر دلبری سازنده مارش «شهریار» كه حالا در انگلستان حضور دارد در سال ۱۳۱۶ وارد ارتش شده و بعد از آن هم بعنوان ریس موزیك مشغول به كار شد. وی در سال ۱۳۳۳ بود كه مارش «شهریار» را ساخت و به قول خودش این قطعه تبدیل به مارش رسمی ژاندارمری شد.
جالب اینكه وی در گفتگوی تلفنی با كارگردان بزم رزم بر این نكته تاكید كرده كه وقتی این مارش برای خبر اعلام فتح خرمشهر پخش گردید او به خود می بالیده كه با ساخت یك اثر برای وطنش قدمی برداشته و وقتی این اثر را شنیده اشك از چشمانش سرازیر شده است.
به هر ترتیب مارش «شهریار» یا «۲۱ حمزه» یا «حمله» یا «پیروزی» بخشی از هویت موسیقایی نسلی است كه در سال های جنگ شاید هر روز شنونده نوعی از موسیقی بودند كه برایش دربرگیرنده انواع و اقسام آلام رونی بود كه ممكن بود كه در روح و ذهن هر شنونده ای تأثیر جداگانه ای داشته باشد.
اتفاقاً همین تناقض ذهنی است كه یك مارش نظامی ۶۸ ساله كه ساز ایرانی هم در تركیب سازی و موسیقایی آن نیست این چنین تبدیل به یك خاطره موسیقایی ماندگار با همه پیچیدگی هایش برای همه ایرانی ها كرده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب